De Linschoten-Vereeniging organiseerde samen met de Hakluyt Society, onze zustervereniging, het congres "Rethinking Power in Maritime Encounters 1400-1900". Dit congres vond plaats in de Hortus in Leiden op 5 en 6 september 2019.
Op 29 januari 2016 was het vierhonderd jaar geleden dat Jacob le Maire en Willem Cornelisz, Schouten Kaap Hoorn ontdekten. De speciaal voor dit jubileum opgerichte "Stichting 400 jaar Kaap Hoorn " heeft een compleet jubileum-jaar georganiseerd met tal van activiteiten. Die concentreren zich – uiteraard – in Hoorn, het vertrekpunt voor Le Maire en Schouten. Met hun uit twee schepen bestaande vloot zetten zij koers naar de uiterste zuidpunt van het Amerikaanse continent, in een poging het monopolie van de VOC op de scheepvaartroutes naar Indië te omzeilen. The rest is history, maar wel een geschiedenis die dit jaar weer volop in de schijnwerpers staat!
Heruitgave reisjournaal Le Maire & Schouten
Ook de Linschoten-Vereeniging droeg haar steentje bij aan de viering van vierhonderd jaar Kaap Hoorn, door in samenwerking met Uitgeversmaatschappij Walburg Pers een herdruk uit te brengen van deel 49, De ontdekkingsreis van Jacob le Maire en Willem Cornelisz. Schouten in de jaren 1615-1617, dat in 1945 als eerste naoorlogse deel werd uitgebracht. De oorspronkelijk tweedelige uitgave, verzorgd door oud-bestuurslid en oud-voorzitter W.A. Engelbrecht en de historicus P.J. van Herwerden, is nu in één band verschenen onder de titel Voorbij het eind van de wereld. De ontdekkingsreis van Jacob le Maire en Willem Cornelisz. Schouten, 1615-1617 en is voorzien van een nieuwe inleiding door Sjoerd de Meer, conservator bij het Maritiem Museum Rotterdam.
Ijselijke ontdekkingen: expedities naar de Poolzeeën in geopolitieke context (1600-heden)
Zo wit en ongenaakbaar als de poolgebieden ogen, zo kleurrijk is de groep ontdekkingsreizigers, handelaren, walvisvaarders, wetenschappers, militairen en bewoners die zich vanaf 1600 in deze ijzige omgeving ophielden. Klimaatverandering heeft de belangstelling voor die verafgelegen streken doen herleven. Het smelten van de ijskappen zal grote gevolgen hebben voor de handelsroutes, grondstoffenwinning en geopolitieke situatie. De noordwestpassage bijvoorbeeld zal de zeereis van het Verre Oosten naar Europa veel korter en dus veel winstgevender kunnen maken. Gelet op de geografische ligging en positie als handels- en doorvoerland raken deze ontwikkelingen Nederlandse belangen, zoals het recht op vrije doorvaart. De aangrenzende landen erkennen het strategisch belang van de Arctische en Antarctische wateren. Rusland zette de toon door in 2007 een vlag op de zeebodem van de Noordpool te plaatsen. Kennis van de exploratie en exploitatie van de poolgebieden in het verleden kan hedendaagse ontwikkelingen nader verklaren. Nederlanders hebben in de loop der eeuwen een opmerkelijk prominente rol gespeeld in deze regio's. De beroemde overwintering op Nova Zembla, de vermeende ontdekking van de Zuidpoolkust en de walvisvaart in de (vroeg)moderne tijd, negentiende-eeuwse wetenschappelijke expedities als symbool van nationale identiteit en vaderlandse trots, recente olieboringen door Shell en het door NWO gesubsidieerde Nederlands Polair Programma zijn enkele voorbeelden.
Studie van de Noord- en Zuidpoolgebieden vanaf de vroegmoderne tijd tot heden maakt het mogelijk om enkele belangrijke maritiem-historische thema's in interdisciplinair verband en in een mondiale context te bespreken, zoals ontdekkingsreizen, cartografie, beeldvorming, walvisvaart, poolexpedities, offshore en maritieme strategie. En wat kan modern fysisch antropologisch onderzoek bijdragen aan onze kennis van ziekten van zeventiende-eeuwse zeelieden? Dit hoorcollege sluit ook aan bij eigentijds onderzoek naar oceanen als complexen, als verbindingswegen voor het transport van goederen en mensen, als bron van economische activiteiten en als prikkel tot technologische innovaties. De extreme omstandigheden in de ijselijke wateren van de Arctis en Antarctica maken deze gebieden uitzonderlijk.
De Founding Fathers van de vereniging hadden zich ten doel gesteld de belangrijkste journalen en reisverhalen van Nederlandse zeelieden en ontdekkingsreizigers in boekvorm uit te geven. Dat doel is in een eeuw tijd niet veranderd. En de vereniging is, ondanks haar respectabele leeftijd, nog springlevend. Jaarlijks geeft zij een nieuw deel uit in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging die is uitgegroeid tot een unieke collectie reisverhalen in het Nederlandse taalgebied.
Het eeuwfeest van de vereniging in 2008 vierden we met een symposium getiteld Verleden, heden en toekomst van het reisverhaal. Dit symposium vond paats op maandag 3 november in het Maritiem Museum Rotterdam.
Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Linschoten-Vereeniging, besteedde de collegereeks 'Zeegeschiedenis' aan de universiteit van Leiden in 2008 bijzondere aandacht aan de wetenschappelijke uitgaven van reisverhalen en landenbeschrijvingen van onze vereniging.
In deze collegereeks - de twintigste die door de afdeling zeegeschiedenis van het Instituut voor geschiedenis werd georganiseerd - kwamen diverse aspecten van oude reisverhalen en scheepsjournalen aan de orde, zoals de cartografie en de ontwikkeling van de kennis van de navigatie. Voorts wordt ingegaan op de geschiedenis van de Linschoten-Vereeniging en op de ontwikkeling van het reisverhaal. Bovendien kwamen enkele bezorgers van reisverhalen in de serie aan het woord en werd aandacht besteed aan nieuwe bronnen voor reizen overzee.
