In 2001 werd Bert Paasman benoemd tot bijzonder hoogleraar Koloniale en Postkoloniale Cultuur- en Literatuurgeschiedenis, namens de Stichting het Indisch Huis. Het was de apotheose van 20 jaar interesse voor en onderzoek naar de letterkunde van en over de voormalige Nederlandse koloniën. Die interesse ontstond tijdens zijn promotieonderzoek naar de achttiende-eeuwse briefroman van Elisabeth Maria Post. In 1984 verscheen zijn proefschrift Reinhart; Nederlandse literatuur en slavernij ten tijde van de Verlichting.
Jarenlang heeft Bert Paasman tientallen inspirerende werkgroepen geleid aan de Universiteit van Amsterdam. Op een ongekend enthousiaste en bevlogen manier wist hij studenten te inspireren en stimuleren. Binnen de vakgroep Historische Letterkunde werkte zijn gedrevenheid als een magneet: de werkgroepen zaten altijd overvol. Hij ontdekte de schatkamer van de bibliotheek van het Nederlands Scheepvaartmuseum als belangrijke bron voor historisch letterkundigen. Samen met zijn studenten selecteerde hij een aantal interessante reisteksten uit deze collectie. In een volgende werkgroep werden deze reisteksten nader uitgediept en uitgewerkt tot een teksteditie. Dat leidde in 1990 tot de oprichting van wat wel het ‘jongere zusje van de Linschoten-Vereniging’ werd genoemd: Uitgeverij Stichting Terra Incognita. Daarnaast publiceerde Paasman artikelen in talrijke tijdschriften en naslagwerken.
Na het emeritaat van Bert Paasman is er helaas een belangrijke pleitbezorger voor het historische reisverhaal aan de Universiteit van Amsterdam weggevallen. Gelukkig zijn verschillende van zijn studenten nog steeds actief op dit terrein. Dat geldt niet in Nederland, want Paasman was ook gastdocent in Indonesië, Suriname, Zuid Afrika en verschillende Europese landen. Met de toekenning van de Linschotenpenning wil het bestuur van de Linschoten-Vereeniging haar waardering uitdrukken voor de manier waarin Bert Paasman heeft bijgedragen aan de belangstelling voor het reisverhaal.
De inzet en het enthousiasme van Bert Paasman droeg in belangrijke mate bij aan de toegenomen belangstelling voor het reisverhaal. Voor het leden van commissie was dat aanleiding om hem voor te dragen voor de Linschotenpenning 2007.
1 september 2009
De jury van de Linschotenpenning:
Hans Bonke, Ron Brand, Andrea Kieskamp
