De Linschoten-Vereeniging werd op 7 maart 1908 opgericht door een aantal historici, zakenlieden en oud-zeevarenden die zich bijzonder interesseerden voor het reisverhaal. Met Jan Huygen van Linschoten voor ogen, de man die aan het einde van de zestiende eeuw zijn reisgeschriften publiceerde en daarmee voor handelaars en avonturiers uit de Nederlanden de zeeweg naar Azië openlegde, wilden ze de fascinerende wereld van historische reizen ontsluiten en de bronnen hierover publiceren.
In Nederlandse en Belgische bibliotheken, archieven en particuliere verzamelingen liggen nog talrijke reisverhalen te wachten op ontdekking. In 2024 verschijnt deel 124 in de reeks "Werken van de Linschoten-Vereeniging", over "een burgerman op avontuur" in Nederlands-Indië - en er staan nog een heleboel nieuwe projecten op stapel.

Fragment uit het reisjournaal van De Swarte Leeuw

De Linschoten-Vereeniging telt nu meer dan 500 enthousiaste leden die allemaal geïnteresseerd zijn in maritieme geschiedenis, cartografie en ontdekkingstochten, of die gewoon graag met een mooi boek in de hand in gedachten over land en zee meereizen. Door lid te worden van de Linschoten-Vereeniging steunt u deze doelstelling en maakt u het mogelijk dat bijzonder historisch erfgoed toegankelijk wordt gemaakt. In ruil daarvoor kunnen leden aan een voordelige prijs publicaties van de Linschoten-Vereeniging kopen. Leden worden natuurlijk ook uitgenodigd voor de activiteiten van de vereniging, zoals de jaarlijkse voorstelling van een nieuw deel in de reeks Werken, op een historisch verantwoorde locatie en omkaderd met een toepasselijke lezing of tentoonstelling.

 Hoe het in 1908 begon

 Het was zaterdagmiddag, 22 februari 1908. Acht heren ontmoetten elkaar in de Haagse residentie van zakenman en Perziëkenner Albert Hotz. Samen met uitgever Wouter Nijhoff had deze het plan opgevat om een genootschap op te richten dat "de uitgave zou bezorgen van oude Nederlandsche reizen".
Iets meer dan een week later was de Linschoten-Vereeniging een feit.

Op zaterdag 16 november 2024 vindt de presentatie plaats van deel 124 in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging. "Een burgerman op avontuur. Herinneringen en schetsen van de reis van Jan Jacob Bertold naar Nederlands-Indië, 1818-
1819" is bezorgd door Sjoerd de Meer.

Bertold werd geboren op het Amsterdamse eiland Kattenburg, waar veel scheepsbouwers, havenarbeiders en zeemanslieden woonden. Zijn vader, een Duitse immigrant, was broodbakker, maar Jan Jacob wilde avonturen beleven en koos voor de zee. Hij leerde het zeemansleven in de praktijk en klom op tot tweede stuurman. Hij maakte reizen naar de Oostzee, Frankrijk, Suriname en als laatste, in 1818-1819, naar Nederlands-Indië. Daarna vestigde hij zich als winkelier in tabak, thee en koffie en later als tabaksfabrikant in Amsterdam. In 1856 vertrouwde hij zijn herinneringen aan de reis naar Nederlands-Indië toe aan het papier. Het is het verhaal van een ‘burgerman’ die op elke bladzijde zondigt tegen de spellingregels, maar boeiend, eerlijk en droogkomisch schrijft. Hij bezocht onder andere Kaapstad en de omgeving van Batavia. In zijn tekst nam hij 45 aquarellen en twee tekeningen op die samen een mooi beeldverhaal vormen. Bertolds geïllustreerde reisverhaal wordt nu uitgegeven met een inleiding en annotaties. Het vormt een belangrijke bron voor de kennis van de vroeg-negentiende-eeuwse geschiedenis van de Nederlandse vaart op Indië.

Dit unieke egodocument wordt bewaard in de collectie van Het Scheepvaartmuseum te Amsterdam. Het is al ruim dertig jaar geleden ‘ontdekt’ door de bezorger, Sjoerd de Meer. Al die jaren bleef het handschrift aan hem trekken en nu verschijnt het dan eindelijk in boekvorm. Het is meteen een goede gelegenheid voor de Linschoten-Vereeniging om ook weer eens naar Het Scheepvaartmuseum te trekken.

Deze middag wordt georganiseerd in samenwerking met de Vereeniging Nederlandsch Historisch Scheepvaart Museum. Leden van de VNHSM zijn daarom ook aanwezig. Hierdoor is een rijk programma samengesteld.

Ook deze keer is het weer gelukt om een passende gelegenheid te vinden voor de ledenvergadering, die én goed bereikbaar is én waar ook een interessante inhoudelijke component in de vorm van een interessante tentoonstelling of lezing is te vinden. Die combinatie werd gevonden bij het Maritiem Museum Rotterdam. De laatste keer dat we hier te gast waren, was alweer in 2017, dus het werd wel weer eens tijd voor een bezoek aan de Maasstad!

Het Maritiem Museum is jarig op 15 februari en werd dit jaar 150 jaar jong. Een passende gelegenheid om hier op vrijdag 17 mei 2024 onze honderdzestiende Algemene Ledenvergadering te houden
Na de presentatie van het reisdagboek van de Gentse aalmoezenier Michael de Febure uit 1721-1722, in november 2023 in Gent, heeft ook nu het programma weer een 'Zuidnederlandse' toets, met een lezing van Tom Dieusaert over zijn boek Rond de Kaap. Isaac Le Maire contra de VOC.